تاثیر دز کشنده حشره کش های آبامکتین®، پروتئوس® و سیرینول® روی پارامتر های زیستی زنبور پارازیتویید Habrobracon hebetor در شرایط آزمایشگاهی

در برنامه مدیریت تلفیقی آفات استفاده از عوامل کنترل بیولوژیک در کنار سایر برنامه­ های کنترل آفات متداول است. زنبور Habrobracon hebetor Say (Hym., Braconidae) به­ عنوان یکی از مهم­ترین پارازیتویید های لارو بسیاری از آفات راسته بالپولکداران مطرح می ­باشد. در این تحقیق اثر سموم آبامکتین،پروتئوس و سیرینولبر خصوصیات بیولوژیکی این پارازیتویید به روش اثر مستقیم (تماسی) و غیر مستقیم (میزبان مسموم) بررسی گردید. پرورش زنبور روی شب­ پره بید آردkuehniella Zeller (Lep., Pyralidae)  Ephestiaدر شرایط آزمایشگاهی (دوره نوری D8:L16، رطوبت 65 % و دمای oC2±25) صورت گرفت. آزمایشات زیست­ سنجی روی زنبور پارازیتویید به دو روش تماسی و میزبان مسموم انجام و اثرات زیستی با بررسی شاخص­ های دموگرافیک محاسبه شدند. غلظت کشنده به روش تماسی برای سموم فوق به­ ترتیب 38/1، 037/0 و 62/6 پی­پی­ام و به روش طعمه مسموم 49/0، 15/2 و 138/0 پی­پی­ام به ­دست آمد. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm)در زنبور تیمار شده با این سموم به روش مستقیم و غیر مستقیم نسبت به زنبورهای شاهد کمتر بوده و در روش مستقیم این فاکتور به ترتیب برای آبامکتین، پروتئوس، سیرینولو شاهد 220/0، 211/0، 227/0 و 261/0(ماده/ ماده/ روز) و در روش میزبان مسموم به­ ترتیب 212/0، 205/0، 186/0 و 260/0 (ماده/ ماده/ روز) به­دست آمد. سیرینول و آبامکتین در کاربرد تماسی کمترین تاثیر نسبت به شاهد و در روش کاربرد میزبان مسموم آبامکتین کمترین تاثیر را روی فاکتور نرخ ذاتی افزایش جمعیت داشته­ اند. همچنین آبامکتین (21/18 روز) کمترین تاثیر را روی طول دوره زیستی زنبور نسبت به شاهد (22/19 روز) داشته است. لذا استفاده از آبامکتین در برنامه­ های کنترل تلفیقی آفات با توجه به کم اثر بودن آن روی این دشمن طبیعی قابل توصیه است.